Η επιστροφή στην κανονικότητα μετά από 45 ημέρες «στερήσεων και καθολικής αποδοχής των πρωτοφανών μέτρων»
Ποιος θα έχει να πληρώσει εγκαίρως λογαριασμούς, για να έχει επαρκή θέρμανση, να αντιμετωπίσει έκτακτες δαπάνες, να φάει ψάρι ή κρέας σε τακτική βάση, να κάνει μια εβδομάδα διακοπές, να έχει τηλεόραση, πλυντήριο, αυτοκίνητο ή τηλέφωνο. Τα νέα στοιχεία που δημοσιοποίησε η Eurostat, δείχνουν ότι 24 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλη την Ευρώπη βρίσκονται σε αυτήν την κατάσταση. Από αυτούς, πάνω από 1,5 εκατομμύρια ζουν στην Ελλάδα.
Έρευνα ΓΣΕΒΕΕ: Βελτιώνεται το κλίμα στην οικονομία αλλά τα νοικοκυριά είναι βαριά «τραυματισμένα». Τα στοιχεία αυτά πιθανότατα θα περνούσαν στα ψιλά, αν δεν βρισκόμασταν μπροστά σε μια νέα κρίση, με
απρόβλεπτη εξέλιξη και επιπτώσεις που δεν είναι ακόμα δυνατόν να υπολογιστούν.
Σίγουρα, η τάση πανευρωπαϊκά στα ποσοστά «υλικής αποστέρησης» είναι πτωτική, αν λάβει κανείς υπ’ όψιν ότι από το 10,2% του 2021, φτάσαμε στο 5,6% το 2019. Ωστόσο, για μια ακόμα φορά, ο μέσος όρος δεν λέει όλη την αλήθεια, καθώς υπάρχουν τεράστιες ανισότητες εντός της Ευρώπης, που λειτουργούν επιβαρυντικά σε αυτήν τη συγκυρία της νέας, πρωτοφανούς κρίσης.
Στην χειρότερη θέση Ελλάδα και Βουλγαρία.
Στη χειρότερη κατάσταση βρίσκονται τα νοικοκυριά της Βουλγαρίας, αλλά στην αμέσως επόμενη θέση βρίσκεται η Ελλάδα κι αυτό σημαίνει πολύ απλά ότι πριν προλάβουμε να επουλώσουμε τις πληγές, που άνοιξε η δημοσιονομική κρίση της περασμένης δεκαετίας, εκατοντάδες χιλιάδες ήδη ευάλωτα νοικοκυριά πέφτουν πάλι στη βαθιά.
Το χειρότερο είναι ότι ουδείς μπορεί να προβλέψει πόσα άλλα νοικοκυριά θα βρεθούν σε ανάλογη κατάσταση, εάν επιβεβαιωθούν τα «μαύρα» σενάρια διεθνών οργανισμών και αναλυτών.
Οι κίνδυνοι στην εργασία για τους νέους
Υπό αυτήν την έννοια, το ενδεχόμενο μιας νέας γενιάς των 400 ευρώ φαντάζει εφιαλτικό, καθώς ήδη σε πρόσφατη μελέτη του, το ILO είχε αναδείξει τους κινδύνους ειδικά για τους νέους εργαζόμενους.
Οι κίνδυνοι αυτοί ενισχύονται μετά τη νέα, επικαιροποιημένη του μελέτη, όπου προβλέπει απώλεια 305 εκατομμυρίων θέσεων πλήρους απασχόλησης παγκοσμίως, αντί των 195 εκατομμυρίων της προηγούμενης εκτίμησης.
Το μεγαλύτερο σοκ εστιάζεται στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη, ενώ εκτιμά ότι το μεγαλύτερο πλήγμα θα δεχθούν όσοι απασχολούνται στην «γκρίζα» οικονομία, δηλαδή σε συνθήκες ελλιπούς ή ανύπαρκτης κοινωνικής ασφάλισης. Για να μην υπάρχει, μάλιστα, καμία αμφιβολία για το ποιοί κλάδοι βρίσκονται στην «κόκκινη» ζώνη, το ILO αναδεικνύει τις επιχειρήσεις εστίασης, τα τουριστικά καταλύματα, το λιανεμπόριο και το real estate.
Κορωνοϊός και ανεργία
-Γιατί οι νέοι θα πληγούν περισσότερο από την κρίση στην ΕΕ
-Τι ισχύει με την Ελλάδα
Ένα ακόμα στοιχείο, που έχει ενδιαφέρον για τη χάραξη της στρατηγικής αντιμετώπισης των επιπτώσεων της νέας κρίσης, είναι ότι πανευρωπαϊκά τα πιο αδύναμα νοικοκυριά είναι τα μονοπρόσωπα, όπου το ποσοστό «υλικής αποστέρησης» διαμορφώνεται στο 9,4%. Αν μιλάμε, μάλιστα, για μονογονεϊκές οικογένειες, τοποσοστό ανέρχεται στο 10,7%.
Παρά τη μεγάλη αύξηση της απασχόλησης στη διάρκεια του 2019, η Ελλάδα δεν ξέφυγε από την τελευταία θέση της σχετικής πανευρωπαϊκής βαθμολογίας κι έτσι η νέα, πρωτοφανής κρίση του κορωνοϊού θα δοκιμάσει τις αντοχές χιλιάδων νοικοκυριών.
Αυτοί που φαίνεται, όμως, ότι βρίσκονται στη δυσμενέστερη θέση, είναι οι νέοι, που κινδυνεύουν να πληρώσουν μεγαλύτερο τίμημα.
Στον απόηχο εκθέσεων, που υπολογίζουν ότι η πανδημία θα αφήσει πίσω της τουλάχιστον 12 εκατομμύρια ανέργους στην Ευρώπη σε αυτήν την πρώτη φάση, ο ILO κρούει τον κώδωνα για τους κινδύνους που
αντιμετωπίζουν οι νέοι άνθρωποι, πριν καλά- καλά σταθούν στα πόδια τους, πριν καλά- καλά ξεπεραστεί η οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας.
Γιατί είναι εκτεθειμένοι οι νέοι σύμφωνα με την έρευνα.
Κορωνοϊός: Πρόβλεψη-σοκ του ΔΝΤ για την Ελλάδα – 235.000 νέοι άνεργοι το 2020.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που επικαλέστηκε ο πρόεδρος του Eurogroup στην τελευταία συνεδρίαση της Ευρωομάδας, τα προηγούμενα χρόνια δημιουργήθηκαν 13 εκατομμύρια θέσεις εργασίας, ωστόσο ήδη σε αυτές τις πρώτες εβδομάδες της κρίσης, χάθηκαν πολλές από αυτές.
Γιατί οι νέοι είναι πιο εκτεθειμένοι;
- Η εμπειρία δείχνει ότι συνήθως είναι οι πρώτοι που έχουν περικοπές στις ώρες εργασίας ή χάνουν τελείως τη θέση τους. Συν τοις άλλοις, η έλλειψη εμπειρίας και διασυνδέσεων καθιστά πιο δύσκολο γι’ αυτούς να βρουν μια άλλη, αξιοπρεπή εργασία, με αποτέλεσμα να ωθούνται σε απασχόληση μικρότερης κοινωνικής και νομικής προστασίας. Ανάλογα προβλήματα αντιμετωπίζουν και οι νέοι επιχειρηματίες, καθώς δεν έχουν εύκολη πρόσβασησε χρηματοδότηση
- Σύμφωνα με τα στοιχεία του ILO (International Labor Organization) οι 3 στους 4 νέους εργάζονται στην παραοικονομία, κοινώς με «μαύρα», για παράδειγμα σε μικρά καφέ και εστιατόρια
- Πολλοί από αυτούς καλύπτουν θέσεις μερικής ή προσωρινής απασχόλησης, δηλαδή θέσεις κατά κανόνα κακοπληρωμένες, με παράτυπα ωράρια, «φτωχή» ασφάλεια εργασίας και φυσικά με μικρή ή ανύπαρκτη
ασφάλιση - Συνήθως εργάζονται σε τομείς που είναι ευπαθείς έναντι της πανδημίας. Τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι 1 στους 3 νέους στην Ευρωπαϊκή Ένωση απασχολούνται στο λιανεμπόριο, στην εστίαση, σε
τουριστικά καταλύματα, δηλαδή σε δραστηριότητες που έχουν πληγεί περισσότερο από τον κορωνοϊό. Ειδικά οι γυναίκες ως 25 ετών είναι αυτές που επηρεάζονται περισσότερο, αν λάβει κανείς υπόψιν ότι αποτελούν πάνω από το 50% των εργαζόμενων σε αυτούς τους κλάδους. - Οι θέσεις εργασίας που καλύπτουν είναι από τις πρώτες που κινδυνεύουν από την αυτοματοποίηση. Και τα πέντε «καμπανάκια» ηχούν και για την Ελλάδα, η οποία δεν διατηρεί μόνο τα πρωτεία της ανεργίας σε όλη
την Ευρώπη, αλλά και την τελευταία θέση στα ποσοστά απασχόλησης.
Πρώτη η Σουηδία σε απασχόληση, τελευταία η Ελλάδα.
Τα στοιχεία της Eurostat είναι αμείλικτα. Η απασχόληση στο σύνολο της Ευρώπης έφτασε στο 73,1% το 2019, δηλαδή πολύ κοντά στο στρατηγικό στόχο του 75% που είχε τεθεί προ πανδημίας για το 2020. Πρώτη με διαφορά η Σουηδία, παρά την οριακή μείωση της απασχόλησης κατά 0,3%. Τελευταία με διαφορά η Ελλάδα, παρά την αύξηση της απασχόλησης κατά 1,7% την περασμένη χρονιά.
Σε μια τέτοια αγορά εργασίας, που πασχίζει να συνέλθει από τη μνημονιακή περιπέτεια, οι κίνδυνοι ειδικά για τους νέους είναι προφανείς.
Με βάση τα τελευταία στοιχεία, ο μέσος «μισθός» για μερική απασχόληση διαμορφώνεται στα 403,86 ευρώ. Με αυτόν το «μισθό» προσπαθούν να επιβιώσουν 714.556 εργαζόμενοι.
Κι όλα αυτά πριν ξεσπάσει η νέα κρίση.
Τα συμπεράσματα δικά σας
Κωνσταντίνος Κοσμίδης
Οικονομολόγος – Τραπεζικός
